PRISON

'Rino, er is man die kerstboom wil'.
'Een kerstboom...? Nu?'
'Ja, nu Rino, de man vraagt of wij hebben.'

Ik loop mee met Bilal. We komen bij de huisraadafdeling waar de man inmiddels enkele trappistenglazen heeft verzameld.
'Ge viend ier toch ook n twodde ee!'
'En ge zyt up zoek noa ne kerstboam?'
'Joak, géen te groatn, zoa éen van appeuprés ne meternoalf.'

Normaal verkopen we alleen maar wat er in de winkel staat. Iedereen is op zoek naar iets en moesten we op iedere vraag ingaan dan komen we nooit aan ons werk toe. Net zoals we ook niet opbellen als een bepaald artikel binnenkomt, zoals die plaat van Guido Belcanto, een metalen net van een meter tachtig, oude ringmappen van Esselte, een houten kader met ontspiegeld glas...
Maar soms heeft een klant ons te pakken.

'K goa ne kée goan zien...'

Nu loop ik voorop. Bilal volgt. We gaan naar de zolder waar we de seizoensgebonden producten opsparen. Valentijn. Pasen. Schoolgerief. Halloween. Kerst.
'Waarom Rino? Waarom nu kerstboom?'
'Ik weet het niet Bilal. Misschien wil de man zeker zijn van z'n exemplaar?'

Op de zolder vinden we enkele bomen. Er staat nog niet veel in onze kersthoek. Het merkwaardige is dat het kerstgerief pas echt binnen begint te stromen als we de kerstperiode naderen. Mensen die vorig jaar nog geen idee hadden maar nu tot hun eigen verrassing besloten hebben om hun kerstuitzet te vernieuwen.

Uiteindelijk vind ik een exemplaar van zo'n anderhalve meter hoog. De boom bestaat uit twee stukken die in elkaar klikken. In de groene plastic takken zit metaal zodat je ze naar eigen smaak kunt verbuigen. Er is ook een plastic voet.
Alles reukloos en levenslange garantie op het behouden van de... naalden.
De man glimlacht als hij ons met het zielloze ding ziet komen.
'Tis perfect! En oevele kost dadde?'
'Zeevn euro.'
'Skitterend!'

Niet alleen de andere aanschuivende klanten maar ook Djetenin kijkt verbaasd als de man de boom op de winkeltoog legt. Bilal wrijft toekijkend over zijn kin zoals hij altijd doet als iets dat hij niet begrijpt zijn aandacht opeist.
'Zeevn euro ee de chef gezeid.'
'Mesjzeu! Is nog maar juni! Nu al kerstboom zetten?'
'Tis voe in myn veugeliëre' zegt de man. 'K goa da an de meur vyzn zodoanig da de veugels up de takkn kunn zittn.'

In de pauze hebben we het over de volière. Eerst moet ik uitleggen wat het precies betekent. Een enorme vogelkooi, groot genoeg zodat de vogels kunnen rondvliegen. Met gaas afgesloten zodat ze niet kunnen ontsnappen. Omdat er mensen zijn die veel van vogels houden en ze daarom in een kooi steken. Zodat ze ernaar kunnen kijken wanneer ze daar zin in hebben.
Bilal knikt, 'In Syrië ook Rino' zegt hij. 'Daar omdat vogels mooie geluid maken. Maar waarom kerstboom?'
Hij kijkt me aan, wrijft over zijn kin.
'Zodat de vogels op de takken kunnen zitten.'
'Heeft man geen echte boom?' Hij geeft niet op, wil het begrijpen.
Ik steek de schouders op.

'En gaan vogels dan...' Hij brengt zijn handen bij elkaar en maakt een kommetje.
'Nest maken?' vraag ik. Hij knikt.
'Misschien.'
'Is raar Rino. Nest in plastic kerstboom.'
We moeten allebei lachen bij de gedachte.
Maar Djetenin lacht niet.
'C'est une prison mesjeu Rinol' zegt ze kwaad.

'Une prison!'