woensdag 16 september 2015

NEESTE KEE

Oal sedert n éeste kée da k mé myne koozne
lans de Combi liepe, woare k betoverd
Boovn de deure zat r n vinsterke, da noa binn oopngeklapt stoend
Loatr bléek da da de rookofzuuginstalloasje wos

Bob Marleys ‘Natural Mystic’ woei
in n rookerige wolke noa my deur da gat
K gienge nog ny véel uut, en ka nog noais muziek
van Bob Marley in ne café hoard,
k loate voarn up ne zoaterdagoavnd
T makte da k oales da myne koozn gezeid a
over diene café up slag vergeetn woare

We passeerdn ier geregeld u w uutgiengn,
u we gedoan an mé bieljartn in de Londres en
w oenderboane woarn noa n Divas (woa da t n boas ne kée
n t shirt van n joenk meiske, zyn lief peise k, omoage dei;
ze droei mé eur oogn binst dat r twée andoenluk witte tetjes
voan dag sproengn, d éeste da k van dichte zoage)
moa voe zyne kop ny da t n ier noa binn gienk goan
T wos n vuul kot woa da ze vochtn,
en woa da t wemelde van de hippies en de wieties
Loatr zoe blykn da t n oenderd procent gelyk a,
je wos zels nog t een en t ander vergeetn

Ge moe weetn van woa da k komme:
Zarrn, tussn Stoan en Werkn
K zyn doa noa skoale gewist, en doa weundn myn moatn
In Zarrn aj n poar dagluchtcafées en de Riva
In Zarrn wos t r ny véle te doen

Up zoaterdagoavnd zoate k by ne boerezeune -
myne beste moat die twée joar oeder wos -
van t hof ténn n slag tegenover tuuznd
in zyne slapkoamer te luustern noa de ploatn van z n broere
The Sound, J.J. Cale, Neil Young...
binst da w stréekbiern proefdn
Poasbier... Oerbier... N dulle teeve...
Biekan héel de wéreld gienk oopn in diene koamre

Kort achter myn geboarte zyn myn oeders veruusd;
in n vloage van romantiek éen z in Zarrn n uus gekocht
Van d éne geméente noa d andre
Myn moeder éet r éegluk noais géern geweund
ze kende d r nymand en ze koste ny weg
U me voadre zessndertig wos éet zyne néestn noto gekocht
Je dromde van ne witn Mercedes, moa je kocht ne witte Ford Escort
Doarachtre giengn w oale zundagachternoene noa de mémés
en de pépés lans moeder en lans voaders kant
Ze weunden neevnst mekoar

Lik voe r oaleman wos t wok voe myn n oeders
ne héle zoektocht, en achter véel joarn zyn z uut mekoar gegoan
Wieder veruusdn mé moeder mée noa Roesloare
weg van da boeregat

Moa zels toen da w in Roesloare weundn
wos t nog oalsan ne verre stad,
oaléne n bitje klinder nu, en k miste myne moat
K werkte in ne spinnery, en voe de réste zoate k in myne koamre
noa muuziek te luustern, of te leezn in ne boek
Héel myn weekends zoate k ik doa
Soms koste k n twuk oorn in de verte, n twuk die ny
by de muziek paste en toen dak t geluud n bitje stilder zette,
bléek ut myn moeder te zyn die noa boovn riep:
Of da k wére héeln n oavnd t uus gienge zittn

Ier woare k vrimde en k wiste nog ny woa noartoe
en ténn de reeke begoste k mee te goan
mé myne koozne die eevn oed wos lik ik
en ier oal héel z n leevn weunde
We kwoam goed oovréen oal woarn we styf verskillnd
Je kwam my oaln mé de velo en uuzne néeste post
wos de Vagant woa da w Pale-Ale s droenkn,
n bier dat zels ton oal lange uut de mode wos
Ze droaidn doar oalsan kutmuziek, méest uutn top dertig
woa da k oal héel de weke moestn noa ortn up t werk
Vandoa giengn we noa n Bistro:
ABC, Duran Duran, Spandau Ballet, Ultravox, OMD enzovoars,
oal dien n ofgezoagde dei da j nu héle doagn up Joe Fm oart,
of MNM, of Nostalgie; ge zoed oalichte vergeetn
da ze vandoage nog nieuwe muziek moakn
Middn in nacht passeerde ‘Jukebox Baby' van Alain Vega,
k goa die vint doavoarn héel myn leevn dankboar bluuvn,
en up ne kée viele k byna van myne stoel toen da ze
'Girlfriend In A Coma' droein van The Smiths,
k peizn nog ookn dat n misse wos
Loatr die n oavnd zoe k, achter n poar whiskey's
up oal da bier, neevnst de wc pot in kooma voaln

Moa da wos uutzoenderluk,
kée voa kée oalden w uuze velos up en réedn sliengernd
noa t begun van t Géetepark woa da w d er oal ryn of sproengn
en z in de gravee lietn voaln binst da we de doenkerte in waggelden
U kée da w uut skiensel van de stroatluchtn woarn
liepn w elk oal ne kant van da weegeltje tussn de struukn
en stoakn ne vienger in uus kele toet da t r oal uut lag,
pisten doarachter nog ne kée uut oale geweld teegn ne boam
en réen ton noa ruus voe r uuzne koater uut te sloapn

Moa nu wos myne koozne ziek -
t moest oal erg zyn dat n doavoarn tuus bléef -
en k a géen goeste voe oalene in die upgefokte
soaie cafees te goan zittn mé nymand voe teegn te zéevern
en woa da k ozoa oal ny up myn gemak woare
Moa oalist da myn moeder da weeroal géestig
begoste te vienn da k n kée n weekend tuus bléeve
kittelde myn gat de zundagoavnd zodoanig
da k olyk nog n stapke gienge zettn
Ka ommédekée n idee gekreegn
woa da k nog noartoe koste

K stoake de deure oopn
In n Bistro of in de Vagant droaidn ton oal de koppn
voe te zien wuk da t r nu wére up de wéegskoale lag
moar ier wos t r nowluks bewégienge,
t wos moa Obelix die z ne kop up efte
en up slag wére nere lei
Ge koste ier binn komm, noa n toog loopn, en were
noa buutn goan, géne mins die joe gezien a
Véel volk zat r ny, moa ja, woa wel? t wos zundagoavnd
N toog wos ne groate rechtoek die teegn ne meur stoend
en woa da j an de drie kantn die over woarn koste zittn
D r achter aj ne gank mé ne trap noa boovn
mé beneen n deure die noa binn oopn stoend gedroaid
De meur die oal de kant van t roam zat
wos beklid mé rekkn woarup dat t r gloazn stoenn
en teegn n andern meur stoend n discobar

Achter n toog liep t r ne vint mé twée groate ringn
in ze rechteroare en tatoewoazjn up z n oarms,
in dien n tyd wos da nog n zeldzoamheid
J a lank oar in ne stéert en ne ferme board
Zoender da k n twuk gezeid a,
zette ne ne Palm voa me neuze;
‘Verkéerd geskoenkn’ zei t ne, ‘of meug je géen Palm?’

K a da nog noais gedroenkn moa mét t skuum
up me lippe knikte k oastig van ja
Roendom roend zoatn d r minsn moa t minst oal de kant
woa dat n dj muziek stoend te droain,
en die héekn an t babbeln wos mé n twien en
over en t were liep mé n ploate voe uutleg te geevn
D r stoenn twée pick-ups, van die Technics
woa da dj s ton oal by zwéerdn, en up twée skroagn lag t r
n binnedeure en doarup de bakkn mé ploatn
K erkende ‘Deja Vu’ van Crosby, Stills, Nash & Young
‘Paris 1919’ van John Cale, ‘New Boots And Panties’ van Ian Dury
‘Rock n Roll Animal’ van Lou Reed, en ‘LA Woman’ van de Doors
Myn erte klopte toet in myn kele van t verskot;
ne café woa da z echte muziek droein!
Den dj gienk zoa up in z n lesse geevn dat n ny koste wachtn
toet dat n nummer tenn wos en verlei geweune de n oarme
up de ploate voe noa n ander fragment te luustern
Nu en ton danste de noalde doa by over de groevn
en kwam ter n lank skerp geluud uut de boxn
juste lik of da n twie oalekére héeln n oavnd in twéen skeurde
en woavan da j helegans in innevlées kwam

Ommédekée a de barman d r genoeg van,
en oal vloekn en tiern liep n noa dj, gaf m mé de buutekant
van z n and ne lap teegn z n oarn, en je riep:
‘Ge meug joene boel ier toope skartn en gée verdomme
twée minuutn voe te moakn da j weg zyt!’
Wit lik n lyk stak de joengne oal zyn tuug in zyn tasse
en liep noa de deure, zyne moat boegeerde ny
en bléef wok achter dat n weg wos, up zyn gemak an n toog zittn
De barman wos nog ookn an t vloekn, nu méer in zyn eign
lik ne dunder die gepasseerd is,
moa die nog n bitje rommelt in de verte,
‘en ge moet ier godverdomme oales zelve doen!’
K bestelde nog ne Palm

Toen da de barman voa my stoend
koste k ommédekée myne moend ny oenn,
‘Ut goed is, wille k ik wel n bitje muziek droain...’
moa méer koste k ny zeggn wan je béet byna myn neuze of,
‘Pas up é veugle, ge meug ne kée probeern
moa uj begunt te moasn kryg je ne skip
oender je gat, rechte noa de deure!’
K liepe noa de muziekinstalloasje en k leije mé knikknde knien
t éeste ploatje up da k in de Combi zoe droain,
'Kimberly' van Patti Smith

Nu en ton kwam ne n Palmke by my zettn
K zoage em gereegeld oversyts kykn mé spléetoogskes -
nantoek up zyn skoere - binst dat n an zyne board trok
en ten lange latste kwam n zeggn da k mochte stoppn
dat n gienk sluutn
‘En vriedag, eej vriedag tyd voe te droain?
Achter skoale lop dat ier oalsan vul
en kée nog ginne dj gevoenn...’

K moeste d r géen secoende over peizn, en zot content
réek noar uus, oal an t regleern wuk da k
die n oavnd oalemoale gienge droain
K a myn plekske gevoenn

Kée noais mée mé myne koozne uut gewist

DEMM!

De trings stoppn ny in t station
woa da k ik wachte,
en d otobuuzn passeern ny
an de halte woa da k ik stoa

NE N OEDERWETSN WIENTERNACHT

T is zukne n echtn, oederwetsn wienternacht!
Veugels bevriezn en voaln van de droadn
T is n bitje gesneeuwd moa ny genoeg voe te skien
t middn de peloeze krakt t ges soms in drien
moa géen katte te zien en géne n oend die bast;
miskien liggn ze binn by de stoove
miskien kykn ze noa ne filme up dien n bak
En t is pertank zukne n echtn, oederwetsn wienternacht!


Veugels bevriezn en voaln van de droadn
In t weerbericht klappn ze van min viftien groadn
t is middn in nacht en oales licht t up
moa oe verre da j wok kykt, géen katte te zien

T is zukne n echtn, oederwetsn wienternacht!
Veugels bevriezn en voaln van de droadn
ze voaln in t ges en ze breekn in twéen
ut gevroorn is, lykt oales van glas
en ze breekn in twéen, in drien, of in viern
T is echt, zukne n echtn, oederwetsn wienternacht!
Wos t méer gesnéeuwd, ton kost je zels skien

Oales is kloarder ut t vriest
moa géen katte te zien en géne n oend die bast
miskien kykn ze noa ne filme up dien bak,
ne stokoede filme up zukne fletskrien!

Ge vroagt joe of woarom ze by de stoove willn zittn
eindeluk ne n oederwetsn nacht en t vriest dat t krakt
moa wuk doe j wok buutn, buutn loopn up t ges
woa da j mé je voetn in zakt en oestn en bassn

T voalt noa beneen en t brikt in twéen
binst dat t ges krakt en t kruupt tussn joen téen
T is zukne n echtn, oederwetsn wienternacht!

Géen katte te zien en géen n oend die bast
miskien droain ze wel ne kerstfilme up dien bak
miskien droain ze wel ne filme woarin da t zomert!
Moa zoe n ze doadeure gelukkuger zyn?
Deur binn te zittn en te kykn noa de zunne die skynt,
dan deur buutn te loopn up ges da krakt en kruupt
tussn joen téen up ne oederwetsn wienternacht?
Zukne n echtn, oederwetsn wienternacht?
Oales ziet r zoa zochte uut, moa eegluk is t ard

En gie zit i j ne piezjama te kykn noa dien n bak
ne stokoede filme up joene fletskrien
moa éegluk zoe j buutn moetn zyn,
buutn, ier buutn, ier buutn by my

ALLOO

Merci da j wilt ortn noa my
tis oal lange da k ier géern ne kée
mé n twie over zoe willn babbeln
Moa k vinne da vrée ambetant
voe doamee voa n dag te komm
En éegluk is t n twodde...
K weete wel da da erg is...
Moa tis ny da k ik doa oalsan mée bezig zyn
In t héle ny zels, t zyn perioodn da k d r zels ny an peise!
Moa ton, ton komt da ommédekée were
Ozoa up n moment da j t éegluk oal vergeetn wos
En t is lik ne n oamre die up joen oofd sloat
Ge kryg t doa ne slag van, ge zyt t r ny wel van
en da kan doagn... weekn... noazindern


En ton passeert da were, oale kere
moa van dizze kée ny, nu bluuf da in myn oofd speeln
k stoa doa mée up en k goa doa mee goan sloapn
en k ee da oal ne kée teegn gekomm da t ny passeerde
En k ee ton zels tuus gezeetn van me werk
K koste my ny mée concentreern
En k ee ton mé myne voet oender n pallette gezeetn
en myne chef kwam t doa héel tenn van

En je zei da k ny mée mochte wére komm
voa da t hélegans gedoan wos
en k ee ton zes moandn tuus gezeetn
n docteur ee ton zels gezeit da k d r moeste
reekninge mee oendn da t koste zyn
da k gienge binn moetn voe n poar moandn
omdat n zei da da van die dingn zyn
woa da j héel leevn kun mee worsteln
woa da j noais mée van of grakt
uj d r ny suboart achter kiekt

Moa dadde ee k ton ny gedoan
omda... omda...
Uk k ik da vroeger oarde van n twyn peisde k oalsan:
ja, were éen die n poar moandn
konzjee goa pakkn up myn kostn...
Moa nu... nu wete k lik ny mée...
Wuk peise gie?...
Alloo? Oar je my nog?
Alloo? Is t r doa n twien?
Alloo?

Alloooo!

SPEELGOED

Over een kwartiertje sloot de Kringloopwinkel. Het was opnieuw zo’n drukkend warme dag geworden waarmee deze zomer de eindejaarslijstjes wel moest halen als voorlopige zomer van de eeuw. Ik had Faisal, een van de magazijniers, in de loop van de namiddag gevraagd om nog enkele reeds geprijsde bakken speelgoed uit te zetten. Ik zag dat ze nog steeds in de speelgoedafdeling stonden. Enkel de bovenste bak was leeggemaakt. Ik kon niet klagen over Faisal, hij had zijn best gedaan die dag en ik besloot de rekken dan maar zelf aan te vullen met de rest van het materiaal. Faisal kwam aangelopen.
‘Sorry sorry, Rino’, mompelde hij, nam wat speelgoed uit een bak en reikte het me aan.
‘Zet maar uit’ zei ik.
‘Maar ik weet niet waar ik het moet zetten!’ zei hij, er klonk ergernis in zijn stem. Hij had in die paar jaar die hij hier was verbazend goed Nederlands leren spreken.
‘Ik weet dat het je afdeling niet is, maar je zou kunnen beginnen met de rekken eens te overlopen om na te gaan hoe de onderverdeling is.’ Ik toonde hem waar de puzzels bijeen stonden, de autootjes, de poppen en de gezelschapsspelletjes. De manden met strandspeeltjes en tuinspeelgoed. Poppenhuizen. Knikkers.
‘Gewoon eens goed kijken’ zei ik.
‘Maar Rino’ zei hij moedeloos, ‘ik ken niets van speelgoed, ik heb nooit speelgoed gehad. Bij ons was er alleen maar oorlog, altijd oorlog...’
Daar stond ik dan. Ik vroeg hem of hij nog broers of zussen had. Hij bleek een jongere broer te hebben. Zijn vader was gestorven toen hij op weg naar zijn werk op een mijn liep, maar zijn moeder leefde nog.
‘Komt je broer ook naar hier?’ vroeg ik.
‘Hij kan niet, hij moet voor mama zorgen. Toen papa stierf is ze ziek geworden van verdriet’. Tranen welden in zijn ogen, die hij met zijn mouw wegveegde.
‘En mama wil niet weg uit Afghanistan’.