dinsdag 28 december 2010

AAI

Ik zat tot over mijn oren in een aaiweb verstrikt
Geef toe: het kan eenieder overkomen
Maar ze was onverzoenlijk, hield het been stijf
Een aai voor een aai zei ze, en vertrok

De aaiplaatjes heb ik op een aaipod gezet
Aaifoto's kwamen in een aaiboek terecht
Eentje verschijnt als mijn aaifoon oplicht
Op een pieker moment onze aaifilms gewist

Het is te laat, ze aait nu iemand anders
Alsof ze me in haar hoofd heeft uitgedraaid
Onophoudelijk lekt er aaivocht uit m'n ogen
Een aai voor een aai zei ze, en nu doet alles aai

maandag 13 december 2010

OP EEN LANG FANTASTISCH PLASTIC LEVEN

Onder een wolkeloze blauwe hemel
aan een lange plastic tafel
met dorstige en hongerige plastic mensen
op plastic stoelen, drinkend uit plastic bekers
en etend uit plastic borden met échte plastic vorken
in een grote tuin compleet met plastic vijver,
een mooie plastic reiger, en middenin
een rustig klaterend, plastic fontein

Je kijkt ernaar met plastic blik,
drinkt plastic wijn, en loopt met plastic tred
op plastic voeten door het gras
en met een dubbele plastic tong citeer je
je gespleten hersenspinsels,
ontwijkt de zon, zwaait te uitbundig
plastic hallo! naar plastic buren
en verdwijnt in dat grote plastic huis
waar je na een tijdje 'o hier ben je' mompelt,
want in het plastic bed vind je je vrouw

Ze worstelt met een plastic kater,
een been steekt uit het ledikant,
je trekt het plastic laken
van haar naakte lichaam,
en constateert hoe je na al die plastic tijd
nog steeds geraakt wordt
door haar verrukkelijke billen,
en hoe heel dat schaamteloze lijf vertrekt
vanuit die wonderlijke plastic kut

Ze glimlacht zo'n geile plastic glimlach
maar je beseft (niet zonder een gevoel van spijt)
dat je te aangeschoten bent,
herinnert je vaag mistige nachten,
flarden plastic trachten en geklungel
terwijl ze frunnikt aan je plastic lul;
moest jij nou doen wat zij nou doet
dan sprak men van een fucking
plastic verkrachting, maar je laat begaan
en luistert naar haar plastic kreunen
want je bent nu eenmaal van plastic

Hoewel, een beetje over de top, toch?
flitst het door je hoofd wanneer het tot je doordringt
dat hier weer eens plastic liefde wordt bedreven,
en het daagt je dat je niet mag falen,
niet verdwalen, concentreer je,
nu niet denken aan je plastic streven
al die plastic jaren, vergeet het plastic bedrijf
dat jou bezit, waaraan je al een groot stuk
van je plastic leven hebt gegeven,
voor wat? Toch niet voor dit?

O plastic shit! - je merkt
hoe ze plots lijkwit wegtrekt,
verwelkt tot plastic bleekgezicht,
een hand voor haar gesloten mond slaat,
opveert en strompelt uit het plastic bed,
kokhalzend zigzagt naar het alles
weerspiegelende plastic toilet
waar ze vol overgave op haar knieën valt,
dat ze met heel haar bovenlijf omhelst,
de almachtige voor plastic noodgevallen
rechtstreeks verbonden met de hel

Terwijl jij enkel in verering staren kunt
naar dat overrompelende wonder:
hoe kun je ooit aan iemand kwijt
dat niets ter wereld je zo raakt
als die perfect ontworpen, onbevangen kont
die zich nergens iets van aantrekt
en zich onbekommerd,
in al haar driedimensionele glorie,
terloops uitnodigend naar je heeft toegekeerd,
wat bij je plastic lid opnieuw
voor een verijzenis, een heuse opstand zorgt,
en in je plastic brein voor een visioen
waarin je van hieruit in één keer
in de plastic hemel arriveert

Tot ze overeind komt en zich omdraait,
de ogen dicht in dat plastic gezicht,
en met die hulpeloze plastic billen
op de dennehouten plastic bril neerzakt,
terwijl ze met achtlaags xtrazacht
plastic toiletpapier haar mond afveegt,
en je registreert hoe haar plastic hoofd
dat nu wat wankel op haar schouders staat
tegen de vakkundig betegelde
plastic muur in coma gaat,
waarna ze je nog maar een keer
met de donkere, sombere alledaagse
werkelijkheid confronteert
door middel van een langgerekte
plastic scheet

'Wat is er toch gebeurd' denk je
'met al mijn plastic dromen
en met al mijn plastic plannen,
waarom voel ik me bij vlagen
zo ontevreden omtrent mijn plastic verblijf
op deze plastic planeet?',
en je voelt plots grote plastic tranen wellen,
stromen langs je plastic wangen,
je vlucht dit plastic huis uit
en verdringt die nu wel heel erg ongelegen
opkomende gedachte aan haar aloude,
hardnekkige verlangen naar
een fucking plastic kind

En even, heel even, wou je dat je kon geloven
in zo'n verdomde god ergens in dit plastic heelal,
maar - gelukkig maar! - moet je onmiddelijk,
weliswaar een beetje plastic hysterical,
lachen om die plastic gedachte, maar je herpakt je
en zo'n echte, onvervalste plastic glimlach
verschijnt alweer op je gezicht, en je nipt,
wat ben je toch een plastic kerel!
aan een nieuwe plastic beker
tot aan de plastic rand gevuld
met van die bovenste beste
rode plastic medicijn

dinsdag 7 december 2010

Verslavend

Michaël Zeeman, 'Aan mijn voormalig vaderland'


Ze zijn zeldzaam, de boeken die je met tegenzin opzij legt en waarvan ieder ogenblik dat je aan lezen kunt besteden, je hart doet opspringen van vreugde. 'Aan mijn voormalig vaderland' van Michaël Zeeman (1958-2009) is zo'n boek. Het bevat een selectie essays en kritieken die Zeeman voor de Volkskrant schreef. De dichter/schrijver, criticus, journalist, toneelrecensent en televisiemaker wist - of het nu een boek, een museumbezoek, een historische plaats op aarde of het oeuvre van een of andere obscure schilder betrof - altijd weer op smakelijke, heldere, slinkse wijze de sluier op te lichten, de essentie te raken of het dieperliggende geheim aan zijn onderwerp te ontfutselen.

Het wat ziekelijke domineezoontje dat opgroeide op het Nederlandse eiland Marken bleek algauw het slimste jongetje van de klas. Altijd zat hij met zijn neus in de boeken. Aangemoedigd door zijn vader legde hij een bibliotheek aan die zo snel uitbreidde dat hij in zijn jongenskamer nauwelijks nog z'n bed inkon. Soms liet hij zijn slaap om te lezen. Hij groeide uit tot een literaire duizendpoot die als criticus geen blad voor de mond nam, bevlogen stukken schreef over literatuur, beeldende kunst, muziek en poëzie, graag filosofeerde, gefascineerd door de geschiedenis waadde, debatteerde over politiek en een grote interesse vertoonde voor natuurwetenschappen.

Er is in de loop der tijd veel over Zeeman gezegd en geschreven. Door zijn genialiteit werd hij vaak 'misbegrepen' en in de omgang maakte hij een onaangepaste indruk. Zijn ruzies met andere schrijvers en schrijversgenootschappen zijn legendarisch, en zijn scheldbrieven hilarisch. Nu is dat allemaal verleden tijd, en in dat licht kun je zijn werk opnieuw (her)lezen - nu het kleine over en heen gekakel verstomd, en de reusachtige stormen in een glas water van geen belang meer zijn.

De door Maarten Asscher, Maarten Doorman en Willem Otterspeer geselecteerde en hier opgenomen stukken, meestal slechts enkele bladzijden lang, zijn allemaal geschreven tussen 1990 en 2009. Ze bieden de lezer telkens weer een ontsnapping aan het alledaagse en bevatten een verbluffende rijkdom aan informatie die we in dit vluchtige digitale tijdperk niet meer gewoon zijn. Telkens weer meeslepend geschreven, neemt Zeeman je bij de hand, en maakt hij elk cultureel verschijnsel tot een groots avontuur.

Hij doet ons reizen naar de Noord-Italiaanse stad Ferrara van schrijver Giorgo Bassani, verheldert een en ander betreffende schier onbegrijpelijke filosofische kwesties en leert ons iets over de bedrieglijke eenvoud omtrent de gedichten van Lars Gustafsson. Hij leidt ons rond op de zolder van Anselm Kiefer, brengt vergeten genieën op een hartstochtelijke manier opnieuw tot leven en probeert te achterhalen wat hen voortbewoog. Hij bestudeert zijn onderwerp grondig, komt zo vaak tot nieuwe, verrassende inzichten en laat ons delen in wat hem beroert en ontroert.

Bondig, to the point. Leerrijk, spannend, helder en speels. Op wonderlijke wijze weet hij je te besmetten met het voornemen een boek eerstdaags te lezen, en laat hij je een kunstenaar ontdekken of stuurt hij je reisplannen in de war. Voor de lezers van de Volkskrant kwam de klap vorig jaar; nu kan ook de rest van literatuurminnend Vlaanderen en Nederland kennismaken met het werk van Zeeman en de leegte die hij met zijn vroege overlijden achterlaat. We kunnen alleen maar dankbaar zijn voor zo'n geschenk. Een boek om te lezen en te herlezen.

Foto: Vincent Mentzel

Rino Feys © Cutting Edge