LOKEEND

Kleine schilderijtjes. Een paar van twintig op twintig centimeter, een stuk of vijftig van twaalf op twaalf en een paar honderd van tien op tien. De jongen van de ontvangstreceptie kwam er op een dag mee aanzetten. Ze waren allemaal gesigneerd met G. Tanghe. Diegene die ze binnen bracht zou gezegd hebben: 'Ik heb ze voor de Kringloopwinkel gemaakt'. Daar was mijn medewerker zwaar van onder de indruk. We weten dat veel van onze klanten de Kringloopwinkel een warm hart toedragen maar zoveel toewijding is toch uitzonderlijk. Maar misschien dat de man iets anders bedoelde toen hij zichzelf er plots mee in de Kringloopwinkel aantrof. Misschien was het eerder een constatering.
Het ging om een vijftal dozen met de werkjes zorgvuldig per drie ingepakt. Ik opende er eentje en wist er niet meteen raad mee. Ik zette ze opzij tot ik tijd had om ze eens goed te bekijken. Tot ik er klaar voor was.

Maanden verstreken.

Afgelopen woensdag was het zover. Ik stalde een aantal werkjes voor me uit. Wist niet direct wat ik ervan moest vinden maar vond ze wel intrigerend, niet in het minst door de grote hoeveelheid. Wat me aan een deel van de werkjes stoorde waren de dikke klodders uitgeharde olieverf die soms overhelden en als een kleine, plaatselijke drapage op het werk kwamen te liggen. Daardoor werden ze meteen kitscherig en bombastisch. Maar wanneer de schilder iets spaarzamer te werk ging gebeurde het dat er landschapjes tevoorschijn kwamen. Dan zag je plots struiken en bomen. Ruiste de zee. Kon je de Sahara te zien. Hele ijsvlaktes. Uitgestrekte bergen. Een sneeuwlandschap.

We maakten een tafel vrij in de inkomhal. Prijsden de kleintjes vijftig cent per stuk, de grotere iets meer. Geef toe: eerlijke handel.
Ze waren meteen al een bezienswaardigheid. De klanten waren aanvankelijk vooral nieuwsgierig. Vroegen zich af wie de schilder was. 'Georges Tanghe' zeiden de enen. 'Guido Tanghe' zeiden de anderen. Of was het Gerard?
'Onbekend en onbemind' wist iemand. 'Een grote schilder uit Avelgem' klonk het elders. 'Dertig jaar geleden gestorven'.
Dat vonden we sterk. De brenger was dus een verschijning geweest.

Ondertussen vlogen ze buiten. Hier vijf, daar tien. Iemand wou korting want om te gebruiken voor een goed doel. 'Maar de Kringloopwinkel is ook een goed doel' dachten we en wat is vijftig cent? En voelden enige plaatsvervangende schaamte toen we ze even later tegen haar zus hoorden verklaren dat ze ze eigenlijk bij gelegenheid als verjaardagsgeschenkjes wou weggeven.
Mensen vertrokken met enkele werkjes, en waren even later terug voor meer. Ze brachten andere mensen mee. Ze leken elkaar aan te steken, gek te maken, we konden ze niet snel genoeg prijzen en uitstallen. Antiquairs vroegen doosjes om te vullen. Een vrouw herkende de werkjes van bij haar ouders. Daar hingen er enkele van G. Tanghe. Het was dezelfde stijl.
Nog iemand anders wist dat het broers waren die op dezelfde wijze schilderden. De ene was dertig jaar geleden overleden. De andere leefde nog maar was naar zee verhuisd. Het kon allemaal. Maar op het net vonden we niets terug.

Op donderdagmorgen hadden we de tafel weer aangevuld. Het duurde tot halverwege de voormiddag voor iemand er oog voor had. Er enkele uitpikte. En toen was het hek weer van de dam. De klanten verdrongen zich rond de tafel. De werkjes verkochten als zoete broodjes.
Het deed me denken aan een schoolreis, lang geleden. We vertrokken met enkele klassen vanuit Zarren naar het schiereiland Walcheren. Na het bewonderen van de miniatuurstad mochten we eventjes vrij rondlopen voor we opnieuw huiswaarts togen. Er waren twee kramen die tegenover elkaar lagen en waar je een suikerspin kon kopen. Iedereen liep naar het kraam waar al enkele mensen stonden. Aan het kraam aan de overkant stond niemand. De man van dat kraam wenkte me. Zei me dat ik een suikerspin kreeg als ik hem ter plaatse opat. Ik begreep er niets van maar kon niet aan de verleiding weerstaan. Tot ik zag dat zijn plannetje werkte, en de kinderen nu ook hier kwamen aanschuiven. Ik was de lokeend geweest.

Hier liggen ze dus, in de Kringloopwinkel in Avelgem. Het zijn de laatste, stuk voor stuk uniek en gesigneerd. Ik weet nog steeds niet wat ik ervan moet denken. Soms moet je je in hogere sferen bevinden om er iets van te begrijpen, soms spreken ze je rechtstreeks aan.
Een Afrikaanse vrouw die hier familie kwam opzoeken kocht er twintig om mee te nemen naar Ivoorkust, als souvenir aan België voor de familie thuis. Een Roemeense antiekverzamelaar nam er zestien. De werkjes zwermen uit. G. Tanghe maakt naam. Nu nog onder een relatief kleine schare fans, maar hij is van de ene dag op de andere een kunstenaar met internationale allure geworden. En wij staan mee aan de wieg van deze evolutie.
We hebben er helaas slechts nog een paar tientallen.

Wacht niet te lang.