ROOD

We rijden naar de nieuwjaarsreceptie van de Kringloopwinkel. Naast me zit Bilal. Zijn gezicht licht op bij het schijnsel van de straatlantaarns. We komen aan verkeerslichten. Het is groen en ik rijd door.
'Het is nog altijd vreemd om zomaar door te rijden Rino' zegt Bilal.
'Het is toch groen?' zeg ik.
'In Syrië moet je stoppen, rood of groen. En kijken of er iemand aankomt. Want belangrijke mensen stoppen daar niet aan de lichten. Zij rijden door. Als er dan een ongeval gebeurt is het jouw schuld. Omdat jij niet bent gestopt.'
Ik kijk opzij en sta op het punt een licht hysterische schaterlach te produceren omdat het me als een hilarische grap in de oren klinkt maar kan alles nog net op tijd inslikken als ik aan zijn gezicht zie dat het pure ernst is.
'En ook al reed jij door het groen, jij bent de oorzaak van het ongeval want je wist dat je moest stoppen.'
'Wie zijn die mensen die door het rood mogen rijden?'
'Belangrijke mensen' zegt hij, 'politici, rijke mensen, maffia. In Syrië is dat allemaal hetzelfde. En jij zult alles moeten betalen. Heel waarschijnlijk zul je naar de gevangenis moeten. Als ze je al laten leven... Syrië is gevaarlijk Rino.'
Ik weet niet wat te zeggen. We zitten stilzwijgend naast elkaar.
'In Syrië moeten kinderen zich thuis snel verbergen als de bel gaat. Want het zou kunnen dat ze komen om je kind mee te nemen. Dan hoor je lange tijd niets zodat je op het punt staat gek te worden. Plots krijg je bericht hoeveel je moet betalen. En als je het geld niet bij elkaar krijgt, zie je je kind nooit meer terug. Dit zijn gewone mensen, zij hebben geen geld Rino. Soms krijgen ze enkel een stuk van hun kind terug. Maar het kan ook dat je wel kunt betalen maar je kind toch niet terugkrijgt. Of dat ze dan nog meer geld willen. Een mensenleven is niets waard in Syrië.'
We rijden de parking van het complex op waar het feest doorgaat.
'Sorry Rino, voor mijn verhalen.'
'Nee Bilal, je moet je verhalen vertellen. Wij kunnen ons niet voorstellen hoe het leven daar is. Het moet verschrikkelijk zijn...'
'Het is moeilijk Rino. Alles is gevaarlijk in Syrië. Je kunt niemand vertrouwen. Want iedereen heeft er wel een reden om aan geld te moeten komen. Iedereen is er corrupt. Syrië is een corrupt land. Hier is alles helemaal anders.'
'Hier wonen ook corrupte mensen, Bilal. Die proberen te stelen, zelfs van de allerarmste mensen. De kranten staan er vol van. Maar gelukkig bestaan er systemen die ervoor zorgen dat deze mensen opgepakt en gestraft kunnen worden. Want zonder deze systemen zou België net als Syrië zijn.'
'Nee, Rino. België kan niet als Syrië zijn. De mensen zijn er anders. Ze zijn hard geworden en geloven nergens meer in. Je kunt het niet begrijpen als je daar niet bent geweest.'
We stappen uit en lopen naast elkaar, alsof het de normaalste zaak van de wereld is, naar de feestelijk verlichte ingang.