woensdag 23 maart 2016

WOLKN



Z an gezeid da t bewolkt giengk zyn
moa t wos ne blauwe lucht
T wos wel géen koed
moe k droeie de verwarminge oopn
en k stoake de radio an binst dat r
in de verte n wolke uut n fabrieke kwam


T wos wéreldwoaterdag zei n z in t nieuws
en dat de prys van t woater
in tien joar tyd verdubbeld wos
‘deur da z uus rioolwoater moestn zuuvern’
zei t r n gespésjaliseerde madam
K zoate achter ne lange camion
en k zoage in de droais
da t achterwieln apart kostn droain
De fabrieke kwam dichter
en k kéeke noa de wolkn

Z oederbroakn t nieuws
d r wos n oentploffinge gewist
Oal de ruutn woarn der an
en der kwam roak uut n gebouw
Je zei da w der sebiet
méer over giengn oorn
moa ze vréesdn t ergste
De fabrieke spoag wolkn
De mins van t nieuws
wos lik zyne droad kwyt

K rée achter ne camion
oender ne lucht vul mè wolkn
en k moeste peizn an joe
oe da j doa stoend in j ne pyjoar
en dat gienk deurn toet vanoavn
voa da k je were zag

WILDE LIEBILLN

Ne vrydagoavnd roend n elvn. De toafels woarn bezet, n toog zat vul en in t middn stoend r n bende volk. G oarde oal oale kantn véel toateringe, en nu en ton minsn lachn. Kléene lachskes, korte lachskes, lange lachskes en zels ne kée ne skruwle moa die éegluk wok ne lach wos. De keukne wos upgekuust. K a de frigoos angevuld, en k kwoame van Jackie McLean en Gene Ammons en k gienge lanst Lou Donaldson en Les McCann noa Jimmy McGriff en Grant Green. D joenges bachtn toog an oales oender controle, en k liepe juste deur de café ut r ne vint in z ne trainienk binn kwam. Roend ooletwée zyn oarms at n bandeke mè n lampe da flikkerde. K a die vint nog noais gezien moa an z ne blik zoage k da t n my zochte. K liepe noar em toe en je pakte myne noarme vaste en je zei: ‘Joengne, joengne, ze zyn ier buutn n twien an t doa sloan, ge goa moetn de poliesje belln, z goan n doa sloan, z goan n doa sloan!’ en je droei em omme, en je kéek verskrikt noa de deure.
‘Woa?’ vroege k. ‘Wel, ier voa de deure!’ Zyn luchtjes flikkerden zenuwachtig.

Jah myne oarme goe vaste en t ei géen deugd moa k trokke my nie weg, en we liepn toape noa buutn. Ze stoenn roend em, joenge gastn mè gloazige blikkn moa ze zoagn uus komm en t liepn der direct oal n déel weg. En ton zette de réste wok an, t skipte nog éen n gat in de lucht en ze woarn weg. T woarn lafoards, ze woarn mè n héle bende binst da wieder moa mè twéen woarn. K erkende de mins die upgekruld up de groend lag, oal is t dat n zyn andn roend zyn oofd ield. Twos Marnik.

‘Moa Marnik toch’ zeie k, n bitje lullig éegluk, en k zoage oe da de vint in zyne trainienk - toen dat n oarde da k de mins die up de groend lag kende - weg liep. Achternoa ak der spyt van da k em nietn getrekteerd a want t wos lik t verskot van z n leevn gewist. Moa je wos te rap weg.
‘Woa zyn ze, die laffoars, is t oal da ze kunn?’ riep Marnik die ommédekée in bewegienge kwam en k ielp em rechte stoan. K weete t, t wos doenker moa éegluk zag n der nog goed uut – zyn lippe wos wel geskeurd, en j a ne krabbel up zyn voaroofd en zyn linkerooge zat dikke – moa t a veel erger kunn zyn. K kéeke kée noar em, je stoend doa mè ne dwoaze grijns – zukkne vint! Myn voader at n moetn zien, j ienk zeggn: ‘J is dubbel gelet’. Je zei da van minsn die n kasse an voe bokseur te zyn. Marnik a zukkn kasse. Gelukkulluk wos t oo fong ne froaie kirle, moa je kost nie teegn drank. Allez, t is te zeggn, ut n em sméet en ut n over n grenze gienk, kost n nie mée stoppn en tenn de reke kost je d r ton géen weug mée mee wan je droenk ut oal deur mekoar.

‘Kom’ zeie k teegn Marnik, komm binn ne kaffie drienkn, en wost ne kée joen oanzichte’. Moa je lachte en je zei binst dat n mè ne vinger wées oal woa da ze weggeloopn woarn: ‘Moet ne kée goed ortn: ge meug noais, noais, NOAIS! benoald zyn van de wilde liebilln!’ En je bléef lachn, en ton zoage k dat n éegluk oal goe zochte wos. ‘Goan we ze were goan pakkn?’ ‘Wie?’ vroege k. ‘Wel! Oal die gastn in Billy Jean né!’ zei t ne. Da wos ne café een poar uuzn vodder woa da w legendarische tydn meegemakt éen mè Fredje, moa we goan doa nu nie over begunn, da s voe ne noaste kée. Ten de reke liet Fredje zyne café over, en van ton voars gieng t niveau zere noa beneen. Je gaf my ne djok, ‘goan we ze pakkn?’
‘Wuk is t r wel gebeurd da z achter joe zittn?’ vroege k. Je kéek noa my, je begoste were te lachn en zyn oogn vieln toe, en k moest em vast oenn want je wankelde up zyn beenn. ‘Ge moet ortn!’ zei t ne. ‘Ge meug noais, noais, NOAIS! benoald zyn van de wilde liebilln!’

K koste my oal perfect voarnstelln wuk dat r gebeurd wos. Je wos verzekers begunn zoagn, rekesteekn of dubbelzinnige upmerkingn moakn, en héel woarskynluk at n were zyn andn nie kunn tuus oedn - t wos ne gezoende joengne moa nie oaleman is doamee gediend. ‘Kom’ zeie k, ‘drinkt éest ne kaffie da je der n bitje deur komt’ moa j oenderbrak my ‘K goan ze goan pakkn, k goa ze goan pakkn, ge peist toch nie…’ en je waggelde mè groate stappn van my weg richting n Billy Jean en t deurde n ende moa k oarde ommédekee muziek, nuja, t wos méer kaboal, in de verte - n poar secoenn lange - en ton viel t were stille. K gienge noa binn. K zoage em nie géern goan, moa kende em oal n bitje: der wos niemand in stoat voer em teegn t oedn. Moa k woare der nie gerust in, ge meug gy nog zukne n béer zyn, u ze mè genoeg zyn moej gy ploain, en k moete zeggn da k die noavnd toch nog een héel ende mè da voarvool bezig gewist zyn.
Een poar doagn loatr kwam n were binn, en éegluk zag d r redeluk goed uut voe n twie die zoa teegn z ne kop gét a. En vele kost n der nie van voars vertelln, wan je wiste der nietn mée van.

Joarn loatr zat r ne geméenschappelukke moat by uus an toafle, en m an t over Marnik. Dat n intussn getrouwd wos, kindjes a en véle gekalmeerd wos. Je vertelde dat n ne kée mè Marnik en zyn vrouwe wos goan fietsn. En da Marnik up bepoald moment oal fietsn lik éen die deure sloeg roend em wos begunn sloan en in éne keer oenderd meter vodder wos. Zyn vrouwe lachte. ‘Verzekers een liebillle’ a ze gezeid. Een liebille! ‘Moe kée peizn’, zei ze, ‘en t is blykboar n twodde van ut n nog kléene wos: j is em van nietn en niemand benauld, buutn van wilde liebilln...’

TERRORIST MC

T wos Men At Work mè ‘Down Under’ up Joe FM uk binn kwoame. Vrée roar: da groen skerm an de meur wos oast geruststellnd. Der zat nie veel volk en der wos géen puree mée voe by de sjikongs mè espe. Moa ze vieln lik de duuvn en za n nog krokettn. Oales pakte ne droai toen da Tom (k a oendertussn oal hoard dat de kletsekop achter n toog Tom noemde) de radio wisselde voe n tilleviesje. Ommédekee zoatn we te kykn noa t nieuws up VTM.
Kwoame rechte van myn werk en k at nog nie hoard, moa t voelde lik geschiednisse, t éne da k zoage. Z an em gepakt, de grotstn terrorist van Europa, t moenster van Molenbeek!

Ik weune in Meulebeke - ‘t is were nie roar’ zei Clara - n stokoed wuuveke da dikkns noa de wienkle komt - u ze t oarde van die ansloagn, ‘da j gy wok gunter weunt!’ Ze peisde da Meulebeke West-Vlams wos voe Molenbeek.

K kéke nu en ton ne kée noa da skerm binst da k kléene slokskes van myne Le Fort pakte - mannekes, da is toch echt ne vultreffre! T is nie moeiluk voe n goe bierke te moakn mè n alcoholgehalte van tien groadn en d r boovn (en ton nog!). Mè suukre mak je ne stroent goed, zei me meter oalsan. Moa da is ier acht groadn n oolf! N bitje bittre, n bitje zoete, lichtjes verbrand en gekarramelliseerd, en k smoake zels peern...T meugn d r véel achterkomm, ut over n bruun bierke goat... En nink, k zyn nie gesponserd!

K zoate roend te kykn en k peisde: oe da zukn twuk léluks zoa gezellig kan zyn... Groate keramiekne tegels in doenkergrysd voe vloer, n zworte rustieke lambriséeringe, en doa boovn oales in oed roas geskilderd en ton zwoare boalkn an t plafond, in t ... beige. Van da typisch cafémeubilair, doenkerbruun en oenverslytboar.
En toch... Der angt ier lik n twodde in de lucht. Nu, mè diene tilleviesje wos der n déel charme weg, moa t wos nateurluk n uutzoenderluk moment. En dankzij Tom woarn we were hélegans mee. K kéke nog ne kée roend, en k zoage ommédekée dat r by iederne toafle n prieze zat, en n ansluutienge voe n tillefon.

De klapdeure vloag oopn en je wos doa, mè de sjikongs en de krokettn, ja ne n anddoek up zyn skoere en je zette oales voa myn neuze: ‘Uj n mes moe éen voe j krokettn te skelln, moe moa roepn é!’ en je wos biekan were weg, moa k zeie: ‘Zeg Tom, zyn da tillefonansluutiengn by oal de toafels?’
Je zette ne stap achteruut en je droei em, en t wos lik dat n toesproake gienk oedn. ‘Wel, blykboar wos dat ier twientig joar geleen wok oal n restaurant, en ton stoend er ier up iederne toafle, en dat is biechte woareid, up ie-der-ne toafle ne tillefon, zoadoanig dat de minsn kostn belln noa de keukne us ze n twuk moestn éen. Kuj t joe voarnstelln?’ je pakte n anddoek van ze skoere, leit n der were up, zei ‘smoakeluk’ en ton wos t n weg, deur de klapdeure.

T wos de beste koassaulce da k ier oal géetn a. T bruun kostje wos wel n bitje oal de bléke kant, moa de sjiekons woarn wok moa n héel kléen bitje angebrand. K kéke nu en ton ne kée noa t skerm, moa deur de toateringe in t café koste k der nie vele van verstoan, buutn da z em in zyn béen geskootn an en dat n gepakt wos. Achter 126 doagn, sedert Parys. Zyne foto over héel t skerm. Zyne noame in t groate der boovn. Moestn we nu bly zyn, of moestn we scréem? T wos lik of dat r n skoaduwe over n dag gevoaln wos.

126 doagn da we die noame geleezn éen. Da we die foto gezien éen. Up oal de postn up n tilleviesje, in oal de boekskes en de gazetten. En duust kéern hoard in de radio binst t nieuws. Oe mak je n vedette van n twien? Oe mak je van n joenge gast die t noordn, t zuudn, t oostn en t westn kwyt is, n rolmodel? Ja moetn n nummer uutbriengn als Terrorist MC, ja ne hit.
K snée nog n skelle van myne sjikong, en k droaide m ne kée goed deur de koassaulce.

K gienge nog efkes an toog zittn, k vroege nog ne kaffie en k rekende of. En bistien kéeke k noa de beeldn van z n arrestoasje, en oe da z em wegbrochtn up ne brancard.
‘Radde kée wuk dat r morrn were up de voarkant van oal de gazettn goa stoan’ zei Tom binst dat n t wisselgeld were gaf.

NAT

T is lik of da j in j ne broek gepist ee. Nat toet an je gat. Een veske floske woater oopn doen binst da j ryd... Kej dadde, van die flossn mineroalwoater? Doa bespoarn ze nie up. Dat is vul toet an t dopke. De minstn druk binst da j dat oopn doet en hup, héel joene spriet is gezet. Die kommisje da j nog moeste doen goan moetn wachtn. Moa ge moe wel tankn, gee t oal uutgesteld. En spytig genoeg ry joen cammienitte nie up woatr.
 
T éeste naftestation da j teegn komt is een kléene, oederwetske affaire lanst n groate boane, ge zyt ier nog noais gewist. Twée poempn; ge ryd deure toet an de fotste, binst da j kykt of dat er wok ne derme mè diesel by angt. Ge stapt uut. Joen deure lat je oopn stoan. Gee gedoan mè werkn, en oales mag n bitje troager nu. En passant kyk je ne kée noa binn. T is lik n wienkeltje, en t ziet r nog oopn uut. Van ieruut gezien is t of dat héel vul stoat, en der zittn colas en Red Buls in de frigo. Ge ziet oe dat r ne vint lanst lopt, ne vint die noa buutn komt. Oa néén peis je. Een poempe mè bedieninge…
 
‘Goe noavnd!’ roep ne en je komt neevnst joe stoan. Ne n oedere, oengeschoorn mins, en zyn kléern zyn lik veel te wyd oal is t dat n verre van moager stoat. ‘Mè de koarte?’ Ge knikt. Binst dat n binn kykt in de cabine lop je n bitje van twinsn noa de betoaloatomoat. Verdomme, ga j n deure beeter toegesmeetn… Zoet n t zien dat r n natte plekke in de zetel is? ‘Diesel?’ vroagt ne. ‘Ja’ zeg je - ge kunt oalyk nie voars zwiegn. ‘Wel, ge meug ter ton oalesies géen nafte in doen!’ zegt ne, en je lacht. Ge goa moa nie zeggn da nafte oal tjunders oales is woa da ne noto up ryd. Nafte is doa synoniem voe brandstoffe. Moa gee doarover oal ne kée n discussje gét, dus goaj zwygn.
 
Ne klapt t klepke oopn, pakt de sleutels uut je n andn en droait n dop d erof. Ton stik n tuut van derme in t gat, en je vergrendelt de kroane zodoanig dat t spel van ton voars uut zyn eign marcheert. ‘Oevele moet t r in?’ vroagt ne. ‘Doet n moa vul’ zeg je binst da j der heelsan up let da j n bitje van twinsn stoat. ‘Héel noaste weke goe were’ zeg ne.
 
Ge kykt noa de bordn en ge ziet dat n diesel were gediesd is, oftewel zyn z ier diere. Omédekée voel je dat n noa joe stoat te kykn. Zoet n t gezien éen da héel je kruus gezet is? Je droait em were noa de cammienitte. Ge hoart de nafte, nuja, de diesel loopn. We stoan n nendeke neevnst mekoar, t is stille. 'N poempe mè bedienienge’ zegt n ommédekée, ‘woa vienn je da nog!’ ‘Ja’ zeg je, ‘k a da wok nie verwacht’… ‘Haja’ lacht ne, ‘niemand wei, u ze ier voen n éeste kée komm!’
 
Ge zy nie an ne poempe mè bedienienge, en oalesies vandoage nie. Ge wit gy wel da die minsn da goe méenn, moa géet wok ook n bitje t gevoel da ze joene noto overpakkn. N soarte inbreuke up joen privacy. Want da boeltje doa van binn, da s wie da j gy zyt. En wuk is ter géestiger dan je leevn ne kée t oenderbreekn omda j moe tankn? Oales stille leggn deur overmacht, de wéreld up pauze zettn. Efkes in retraite goan… Ge beseffe t moa uj d erover peist. En ton komt r doa twien em mee bemoein…
 
‘Moa gy zyt toch nen autist’ zeg ze uj t eur vertelt.
 
‘Zy j ne sneukeloare?’ Ge zwygt van t verskot. ‘Ja, kweete t, t zyn oal sneukeloars, moa wuk eej liefst, spekkn of sjieklittn?’ ‘Sjieklittn’ zeg je, ge wit wok nie voe wuk, ge zy nie echt an zoetigheid. Je lopt noa binn en je kéert sebiet were, stikt zyn and oendersteboovn uut, g oed joen and deroender en oopn, en ton lat n twée zakskes voaln woarin dat r oalekére twée sjieklittn zittn. Lange geleen daj da nog gezien é! Ge wos verzekers nog kléene!
 
De poempe sloat of. ‘Ee voila sig’ zegt ne binst dat n tuut der uut trekt, en an zyne oeder angt. ‘Ge kunn were weg’, en je lopt oal were noa z ne wienkle. ‘Allez, mersie ée’ roep je nog, binst da j upgelucht were in joen cammienitte up joene natte zetel goa goan zittn. Je stikt zyn n and up moa je kykt nie bachn em, en je lopt zyn wienkeltje binn. Ge ziet n lanst zyne frigo vul mè cola en Red Bull passeern. Ton stik je joen cammienitte in gank, de radio begunt te speeln, t zyn sjuuste The Smiths mè ‘Panic In The Streets Of London’. 
 
En ge duwt de kilometriek up nul.

PAK MY MEE

T is nu oal méer dan drie joar da k in Kringloopland werke
K zoate in de winkel van Bevern-Leie, van Aovelgem en van Kortryk
Kee der minsn van over héel de wéreld léern kenn
Die der kwoamn werkn, die der kochtn of under tuug binn brochtn


Kee van oales zien passeern, frigoos, teevees, n typmachine van Olivetti
Marbels, pekkels, of voe in n akwaarjum: ne skoane kei
Kristalln wyngloazn, sigarredoozn, n vinkekoaie, ne canapee
n spel koartn, Jommekes, vier up n rij, n puppe voer up te bloazn

Pak my mee, lat my in joen leevn
Pak my mee, we goan tegoare skoane diengn beleevn
Pak my mee, pak my mee


Zy j veruusd, of wil je joe goekoop, moa mè smoake installeern?
Pakt joene tyd, en wit da j héel de wéreld elpt deur te recycleern
Ge vient der zeldn wuk da j zoekt moa g éet oalsan twodde mee
Ne cd van Freddy Breck of Bob Dylan up lp én gesigneerd!

Nietn is ier roar, ge vient der oales uutn minskeleevn
Nen boek van Hugo Claus mè in t middn ne vergeeln liefdesbrief
Sepia postzegelfotoos van ne trouw lange geleen
Kaffiekann of pottn en pann, of, achter n kassa... n nieuw lief!

Pak my mee, oal is t moa voe weg te geevn
Pak my mee, t kost nie vele en g mak n twie bly
Pak my mee, pak my mee


Doe j de groate kuus en eej n kasse of een poar stoeln
Belt en w goan komm: ier elp je nie éen, moa vele goe doeln
Zit j up de zoldre en zie j t nie mée zittn - bring moa binn!
Moa let up, soms eej ier méer gekocht dan da j ee binngebrocht!

N oede noaidooze mè t noaigerief der nog in
Ne poanne broek, n kléedje of n poar skoenn, nog noais gedreegn
Moe da nie nieuwe koopn, k peis da w ier nog ne kakstoel éen
Ow, wachte madam, een moment, w oan em éest leegn

Pak my mee, lat my in joen leevn
Pak my mee, we goan tegoare skoane diengn beleevn
Pak my mee, pak my mee


T is nu oal méer dan drie joar da k in Kringloopland werke
K zoate in de winkel van Bevern-Leie, van Aovelgem en van Kortryk
Veel over de wéreld geléerd, en de minsn beter léern kenn
Minsn die kwoamn werkn, die ier kochtn of under tuug binn brochtn

En we kloagn wel ne kée moa éegluk is t tof, ge vient ier oales dus kom moar of
T is héel de weke oopn moa springt i j ne noto of komt te loope
Noa de Kringloopwinkel, of skoenste is weg, oast joe, oast joe!
Want miskien da tene da j oal zoalange zoekt ier nu stoa te blienkn

Pak my mee, oal is t moa voe weg te geevn
Pak my mee, t kost nie vele en g mak n twie bly
Pak my mee, pak my mee,
Pak my mee, pak my mee

MOE

An de deure ligt r n tapytje
zukn kléen rechtoekske
moa ge kunn ter joe voetn nie an ofvoagn
wan ter lig ne n oend up
T is te zeggn, n oendje
n bitje gezet deur de joarn
t lig up zyne gespann buuk
zyn achterpotjes achteruut
neevnst mekoar mè zyn stertje d r tussn
en zyn voarpotjes steekn noa van voarn
zyn neuze noa n toag gedroaid
zyn n oogkes toe lik of dat n slapt
toet dat r n twien zyn stemme up goat
in éne kée helegans oopn
zyn n oarn omooge
en ton voalt oales were noa beneen
Je lig t doa bachn die reke barstoeln
gevuld mè minsn mè n pinte voa under neuze
die zittn te toatern of roend te kykn
zyn neuze rakt de vloer
lik of dat n de voelienge mè de realiteit nie wil verliezn
voe t antoenn oe dat de wéreld voelt neevnst t tapytje
zyn n oogkes goan nog ne kée oopn
j overlopt de reke barstoeln
lik of dat n an t reeknen is
en ze voaln were toe


T stoa n bitje te zwoar
moa wuk wil je in ne café
t is grysde roend de neuze
t is echt n oed vintje
ge krieg mè moeite ne goen dag
u j de deure oopn doet en binn komt
t kykt ne kée bachn em
en t is zels nie noa gy
ne n oenbeweeglukn doenkerbruune stéert
n doenkerbruune plekke up de zykant van z ne buuk
n doenkerbruune plekke t middn die vuulwitte rugge
nu is t lik vaste in sloape
nint, zyn oogn zyn oopn
moa ze voaln were toe
t rekt ne kée zyn achterpoatn
t skuuft zyn voarpoatn oender zyne buuk
lik of dat n koed ee en ze stikt oender n saarze
en je lig nu up zyn ene koake
mè zyn oogn oopn n ende te kykn lans de groend
noa de poatn van die barstoeln
en ton recht n em were
en je droait zyne kop noa n andern kant
noa de meur woa da t de deure zit
lik of dat n t nie mée wil zien
t nie mée kan verdroagn
wuk dat r an die toog gebeurt

D ECHTE

Iederéen kan vliegn: ge moe t r in geloovn - nie upgeevn
Lichter zyn dan lucht, de zwoartekracht bedriegn
Een skete loatn en ny weetn woa da j goat erriveern

Ge leert t oast vanzels uj ne gatvoagre zyt, of joenk
moa ge meuge t nie forceern, geet oaln tyd
T komt r oalene up an antiens je n ankers los te snyn


Zels u j der géen talent voarn ée ku j t verre bringn
Lik minsn die nie kunn zingn en toch scoarn ze ne hit
Moa d échte moe j snachs an under bedde bienn

ANDALUSIA

K loaze de gazette en k zeie: ‘Moe kée ortn; Merkel ee frietn geetn van frietekot Maison Antoine in Etterbeek. Ze vroeg an frietebakker Antonio Del Vecchio wukke saulce da ze moeste pakkn. ‘Andalouse’ zei t ne. Ze zei da ze nog nie dikkns zukke goeie frietn geetn a, en da ze zeekre gienk were kéern voe zyn andalousesaulce. Del Vecchio wos vrée oender n indruk van de Duutske bondskanselier voe wie da ze t Jordanpling an ofgezet omda ze goeste a in ne frietje. Zukkn vriendelukke madam!’

K zeie: ‘T zoe doa nog n twuk skoans kunn groein tussn die twée!’
‘T is ne andaloser’ zei ze.

VOETBOLLRE

‘Ut n vroagt uj ne voetboller zyt, moe j van ja zeggn’ zei me noenkle. ‘J ée ne n eign minivoetbolploeg van t werk, en j is doa vrée preus mee.’
Zels ut n nie smoarde kost je z n puupe riekn.

We stopten by n kléen fabriekske in Ledegem. 'Léegem' zei n z ooldoa. We giengn binn in ne bureau. D r zat doa n oedere madam met gebloendeerde krulln in eur eign te lachn in ne zeetle.
Loatr zoe k léern da da de boazinne wos en da ze over t algeméen teegn oavege de voarnoene gelanceerd wos.

We mochtn uus zettn aan ne roendn toafle in métoal. In t middn stoend d r ne termos, n poar zattn en n tallortje mè sjukloatjes van Côte D’Or.
Achter n minuute of vuuve kwam n binn. Ka nog noais ne vint mè n pruuke gezien, alléz, oalyk nie da k wiste. K weet nie ut doaran lag, moa kée ookn n brokke te doen gét mè em.
Loatr zoe k léern dat n, sedert dat n weg wos van de boazinne, ier noais mée zyn veste of dei. Zukkn kakigroene veste die toet an zyn knien kwam, mè n kappe.

Je zette em by uus an toafle, moa je pakte géen kaffie, en je vroeg nie u wieder kaffie moestn éen.
‘Ge wit wuk da w ier doen?’
Myn noenkle at gezeid. Metoaln meubels moakn. Kléerkastn, bureaus, rekkn. Roende toafels. K knikte ne kée.
‘Zy j ne voetbollre?’

T is nietn an te doen. Kée noais ne liefebbre van sport gewist. Kunne t nie elpn. Nie da t my kan skéeln, moa k voene t soai voe me voadr dat n oalsan oalene moeste kiekn noa t voetbol of de koers. K wiste da t géen avance wos van te liegn. K mochte t nie gedromd éen da k giengn moetn méespeeln in diene voetbolploeg.
‘Nink.’

‘Ton is t goed. K moete géen voetbollers mée een. Verleen weke is t r were éen geblesseerd gerakt binst de match.’
Je sloeg up t métoaln blad van de roendn toafle.
‘K goa z oal buutnsmytn!...’
Je skoaf zyne stoel achteruut en stoen rechte.
‘Moandag meug je begunn.’

ODE AN MYN EESTE CAPOTE

Méen noais gebabbeld
of toch ny vele
Moa we verstoenn mekoar
Dag en nacht tegoare up boane
en binstien vul oengeduld gewacht


We zyn lange oenafskeidluk gewist
Uj n éen zag, zat n andern in z ne zak
en ge wit ut moa ut te loate is
Oe goed da t wos, te goare, en oe stom
de beslissiengn da j in t leevn soms makt

Ge wachtte in myn beuze en ut
zoaverre wos eej over myn keuze
ny moeilijk gedoan, t wos voe joe wok
néeste kée moa ge stoend joen steke
en gée héel de weug meegegoan

Soamn uut is soamn tuus zeggn ze
Moa gy wit da da géen woar is
T is verskrikkeluk voe toe te geevn
Moa n kée da t gepasseerd wos
eek joe weggesmeetn

En achternoa besef je: kee gemist
moa k zy joe noais vergeetn
We zyn lange oenafskeidluk gewist
en t minste da k van joe kunn zeggn
ge zy myn zakgeld wéerd gewist

GENE N ECHTN

We zoatn te kykn noa ne filme,
uuze soarte kwam t r were nie goed uut.
'Vintn zyn onnoazel' zei ze,
'best da j gy géne n echte vint zyt'.

'Da wos ne goen né!' zei ze
binst da ze zat te lachn.
'Goa j em onthoedn?
Of goa j em moetn upskrievn?'

zaterdag 6 februari 2016

VLIENDER (voe Dries & Steevn)

Woa komme gy uut gekroopn,
vliender,
die probeert te vluchtn
in éen van oal die dagluchtn
moa nie kan kiezn
Wuk verwacht je gy u j landt
up z ukkn geel verziep van plastiek?
Ge zet joe up n kasse van Ikea;
zoe j gy t verskil zien
tussn modern en rustiek?
U j nie beter wist
zoe t byna skoane zyn voe zien
oe da j gy danst up Tame Impala


Myn erte brikt u j nere strykt
up die licht vergeelde bloemn
up de kafte van ‘Oales over cactussn
en vetplantn’ van Lecturama,
bedroogn deur fotografie
van meer dan dertig joar geleen
Moa ge lat joe nie doen en
lik of da j nu éest ne kée
mè jezelvn wil overleggn
ploaj je joen vlerkn sierluk toe

Ja, t is februoarie,
t is koed en t rint en t goa nie sebiet
verbeetern volgens Frank
en k zoe zoa géern elpn
moa k weet ny oe
Zoet r hoop zyn voe ne vliender
in ne kringloopwienkel?
K komme d r héel triestig van
van joe zoa te zien strydn
en k meuge d r nie an peizn
da j gy miskien nog noais
een bloeme in t echte é gezien

ZZTROALBY

Zoek k ik meugn joen zztroalby zzyn?
Voe joe wille k zztroaln
My leevn geevn
De zztop uuttrekkn
Uj oal gét ee wuk daj wilt
Woarom zzoe j t ier
Nog rekkn?


K zzoe joe zztroaln toe da j blienkt
Toe da j zzpint
Moe nie benauld zzyn
Voe joe géen zztroalingzzgevoar
K goa voarzzichtig zzyn
Moa myn zztroalbyleevn
Geeve k an joe

En loatr, uk d r nie mée zzyn
Zzoe k t tof vienn da je
tuzzn oal de kéern da zze je zztroaln
nog ne kée peizzt an my
en ton mizzkien zelzz t gevoel é
da j my mizzt
T izz ton nie voe nietn gewizzt

GEKOMPLIKEERD

N boas van n Noek zwoait noa my uk binn komm en noa n toafeltje loope, en je stikt zyne pienk nie omooge lik of dat n by andre klantn doet moa je roept: ‘n Fortje?’
K wyze noar em binst da k troage knikke, en je lacht. N poar gastn an toog droain under omme voe te kiekn, curieus noa mè wie dat underne god da zoa goe kan doen.
‘Zyn d er nog chicons in espe?’ vroage k ut n t glas nere komt zettn.
‘Bejoat’ zeg ne, ‘en t zyn levende veske!', en je leg n papierke, n mes en n versette voa me neuze. T glas eet yskoed, en bedoamt van de wamte. Perfect voe n Le Fort die nie uut de frigo komt. Jee my de latste kée héel t verhoal van Le Fort, den bruun n Omer, gedoan. K moete éerluk bekenn da k nie an Omer benne. Moa diene Le Fort is n skot in de roaze!

T is were n géestige potpouri up Joe Fm, en t is nateurluk vrée jammre dat n doad is, diene Glenn Frey van The Eagles, moaja, oal n andern kant giengn we ton nu verzekers nie zittn luustern noa ‘Hotel California’... T stuupt em n twien voe n noend te stréeln die up de matte an de deure ligt, en die doet lik of dat t em nietn doet.
T komm ne vint van de wc, binst dat n zyn imde roendom roend in z ne broek duwt. J ee van die fyne béentjes die nogoal ofsteekn by zyne buuk die indeluks uutpuult, oal byna eevn erg lik van de mins woa dat n neevnst goa goan zittn. Stevie Woender zet ut machtige ‘Master Blaster’ in; kee n twoasn geleezn dat da n ode aan Bob Marley is.
Ze kykn noa mekoar.
‘Ge doe gy my nie vrimde.’
‘Wel, gy my wok nie.’

De klapdeure zwoait oopn en doar is ze, de boazinne mè eur levende veske chicons in espe. Ze zet r n dampnd potje patattepuree uut n pakske by, ‘smoakluk’ zeg ze en ze joag n oend weg die ne kée kom kykn. Die puree is lik kolle, moa k trekke k t my nie an, en k breeke t skoan bruun gegrilde koaskostje oopn binst da k meewiege mé ‘You sexy thing’ van Hot Chocolate.
‘Bevergem, dat is éegluk Zwevegem’, zeg n éen teegn n andern. ‘En dienge speelde mee, Maaike Cafmeyer.’
‘Moa’, zeg n andern die mè ze n ooft skud, en verzekers van n andere planete komt, of oalyk nie wan je kryg ne djok van de vrouwe die neevnst em zit. Moa dat eet n éen ton were nie gezien.

‘En Freddy De Vadder ee da gemakt, ge wit wel, diene stand up komédiant die éegluk Bart Vanneste noemt.’
‘Oeieoei’, zegt n andern, ‘da s gekomplikeerd!’
‘Ba nint’ zeg n éen, ‘da s lik mè Will Tura, da s toch wok Arthur Blanckaert? Ewel, da s t zelste! Diene Freddy, allez, Bart, deen kenne k ik oal lange wi! Oal van ut n éeste kée speelde in t Capitool in Gent.’

De vrouwe van n andern stoat oal rechte te wachtn mè eur veste an binst dat eurne vint zyn pinte - die nog verre vul is - in éen teuge noa binn giet zoender te zwelgn. De koas up myn chicons wos miskien beetre gegrild dan n andre kée, moa d espe is nu wel zwort vanoendern. Ge kunt t nie oal een.

Uk voars goan, komt r sjuuste een héele bende volk toe. K kyke an de deure nog ne kée bachn my voe saluut te zeggn, en k zie de caféboas doa stoan, achter zyne toog, pintn an t tappn, zyne kletsekop blienkt oender de spots. En binst da z under vestn ofdoen, over barstoeln leggn en verbroedern, skuufelt n vulle halloo mee mé Madonna. Ut de deure toe is en uk buutn in de rinne stoa kunn k em nog oorn.
‘Like a vi-i-i-ir-gin!’

OALES KOMT OALSAN WERE GOED

Oales komt oalsan were goed
De dingn gebeuren gelykoaloe
Moa ge moe ny wanhoopn
Joen karre kéern en wegloopn
Want oales komt oalsan were goed


Echt elpn kunne k joe ny
Ke kunne oalene moa beloovn
Da j nie moe treurn, da nietn bluuf deurn
En da j doarin moe geloovn
Up nen dag goai my geliek geevn
Ge moe coroazje éen, veel coroazje éen
Uut joen bedde komm, nie upgeevn
Want oales komt oalsan were goed

T is echt, meug my geloovn
Ge moe j ne kop nu nie loatn angn
Eést of latst, ge goa t wel zien
T komt oal in orde, byt up joen tann
T is géen avance van te treurn
De dingn gebeuren gelykoaloe
Want kyk, zels zoender joe
Komt oales oalsan were goed

Oales komt oalsan were goed
De dingn gebeuren gelykoaloe
Moa ge moe ny wanhoopn
Joen karre kéern en wegloopn
Want oales komt oalsan were goed

11 JANUARI 2016

Voe elk viere, da zoe moetn genoeg zyn, zeg ze
Je wos em ton toch oal n ende ziek, zeg ze
Zy j gy nu héel uut noak van n twien da j noais gekend é, zeg ze
Da s éegluk t zelste van n beuterkoeke, zeg ze
Eiers, bloeme, beutre, melk... en ja die suukre, zeg ze
En ze zingt binst da ze bakt, ‘Ground control to major Tom...’

ZOENDER JOE

Ge stoat an n ofwos ge kykt noa buutn
Eegluk zoe j de ruutn moetn kuusn
Moa éest goaj n woste insteekn
De beddn upmoakn t stof of doen
En wuk goan we vanoavnd eetn?
Ge goa nog moetn kommisjn doen
En ge moe nog achter nieuwe skoenn
Moa ge twyfelt u j wel weg goa groakn
Miskien ku j n twuk mè réstjes moakn


De pompiers komn under nieuwjoar vroagn
Ze bluuvn skoane an de deure wachtn
Binst da j n briefke van tiene zoekt
Ge goa van dizze kée j nen plang moetn trekkn
Een anvloppe mè oalene kléengeld geevn
Moa ge kunn géen riesiekoos pakkn - ut brand
Ge meugt die gastn nie teegn joe éen
En nu moa hoopn da t géeneen goa telln
Miskien komn z anders t vier ansteekn!

T broad is up de frigo leeg
Noend slapt in z n mande
De katte zit an de ruute te muukn
De lucht zit toe t begunt te smuukn

De madam van de gebeurs belt an
Uj wok oal héelsan mè n stroampanne zit?
En eur goazevier werkt mét n illetriek
Moa voe n potje kaffie ee ze nu wel tyd
Wan ze kan nog ny begunn mè kuusn
Ge moet n boel toch éest stofzuugn?
Ze bluuf moa tettern eur stemme vool weg
En t is lik of da ze nooldn in je n ooft steekn
Ge lop noa de wc ge goa moetn spuugn

Ze roept uj miskien in verwachtinge zyt?
Up joen knien en in troann moe j lachn
Moest t woa zyn ton noem je t kindje Jezus
K zyn ny goed zeg je en j kruupt in j bedde
Ge nestelt joe diepe oender de loakns
Ge sluut joen noogn binst da z de deure toe smyt
En ge peist an n dag da j ier kwam weunn
Da j de kleurn koas voe de plafongs en de meurn
Wuk is t r éegluk mé junder gebeurd?

En g hoart jezelvn oasmn
En t kussn is zochte oender je nooft
Ge kom moe van t geruus in de verte
Van de wereld die droait zoender joe

zaterdag 19 december 2015

LYKSME

Heilaba, oewist?
Eej my wok gemist?
Eej an my gepeisd ut sneeuwde?
Of uj passeerde an die café
woa da w zoatn
toet n gat in nacht?
Geeneen van de twée
die noar uus koste goan...


Woa weun je nu?
Wuk doe j vandoage?
Gebeure t nog da j were kykt
noa dien tyd woavan dat lykt
dat n der noais is gewist?
Moa t wos oollemoal echt
juuste lik of dat t nu
oollemoal echt is...

En t ee zéer gedoan
ge meug t gerust weetn
en t gebeur nog ookn
dak ne slicht n dag ee
moa t lig bachn my
en kee geléerd
da j d erof moe bluuvn
uj géen lyksms wilt


Ge kunt t nie ool éen
en k komme nietn tekort
moa ka nog géern ne kée
mè joe geklapt
ool is t miskien beetr van niet
miskien da minsn lik wieder
die deur mekoar betoverd woarn
noais geweune moat kunn zyn

Moa t ee zéer gedoan
ge meug t gerust weetn
en t gebeur nog ookn
dak ne slicht n dag ee
moa t lig bachn my
en kee geléerd
da j d erof moe bluuvn
uj géen lyksms wilt


Joat, t ee my géen deugd gedoan
en k goa joe noais vergeetn
en t gebeur nog ookn
dak ne rotdag ee
moa tis gepasseerd
en kee geléerd 

da j moe
kunn stoppn

VEUGLE

Ei veugle, is t r géen belet?
Ei veugle, lig je teegn dék?
Een ze joe gét, gebrookn en gekrakt?
Moe j n kussn een, voe j n ooft te leggn?
Moe me n twie belln, zittn z up joe te wachtn?
Voel je joe n slutse, eej géen macht?


Ei veugle, eej ne trek gét?
Ei veugle, eej kléen verlet?
Eej n schedelbreuke, is n oopn geklakt?
Eej n truuzeboste, riekt oales verbrand?
Moe me joe binn doen, n ambulance belln?
Moe me joe up voagn, eej t ier gét?

OAVELGEM, DEDJUDEDJU (2)


We waren er klaar voor. Het laatste kalenderblaadje aan de Druivelaar, de dag waarop we de opkuis voltooid hadden, dateerde van 23 juni. De mooie winkel was in een leeg, troosteloos pand veranderd. Op 23 november pelde ik in een record tempo vijf maanden weg en begon met de heropbouw. De asbest was verwijderd en Constructief, het zusterbedrijf van de Kringloopwinkel in deze regio, was al halverwege met het plaatsen van nieuwe plafondplaten.
Op 12 december zou de winkel heropenen, op het eerste zicht een haast onmogelijke opdracht met onze kleine groep medewerkers. Maar de Kringloopwinkels uit de regio Zuid West-Vlaanderen stuurden goederen en mankracht en de berg werk slonk dag na dag tot het uiteindelijk haalbaar werd.

De nacht voordien droomde ik van een groot industrieel pand vol verschillende ruimtes met glanzende betonnen vloeren op verschillende niveaus verbonden door brede metalen trappen die in grote cirkels omhoog reikten. Alles kwam er samen: de Kringloopwinkel maar ook details uit het interieur van ‘t Walhalla en De Zondvloed, plaatsen waar ik eerder aan het werk was. Een leuke verrassing bleek de verdieping waarop Ann, mijn schoonzus, haar droom had waar gemaakt; een ambachtelijke koekenbakkerij waar een overvloed aan gebak en lekkernijen uitgestald stonden - diep ontroerd werd ik wakker.
Daarna lag ik te tobben over wat er allemaal mis kon gaan, en ik wist zeker dat ik iets vergeten was, iets cruciaals, maar... wat?

Maar de elektriciteit deed het nog toen we ‘s morgens binnen vielen, de verwarming kwam zonder problemen op gang, de computer startte gewoon op en bancontact werkte zoals het hoorde. De scanner functioneerde naar behoren en we hadden voldoende wisselgeld in kassa voor de lange stroom klanten die al een kwart na openingsuur begonnen aan te schuiven aan de kassa. De medewerkers hadden er zichtbaar zin in en het werd een fantastische dag, de bekroning van een paar weken hard werken.
De klanten kwamen ons meermaals proficiat wensen, eraan toe voegend hoe blij ze waren dat hun Kringloopwinkel eindelijk weer open was.

Een koppel aan de kassa beweerde voor de plaatselijke bijlage van de Weekbode te schrijven; of het mogelijk was om een kort gesprekje te hebben?
Ellen, de regioverantwoordelijke en ik trokken naar de keuken waar het iets rustiger was. We schetsten kort wat er voorgevallen was; de ontdekking van asbest, de sluiting, de verwijdering van de cementplaten door een gespecialiseerde firma en tenslotte, de heropbouw. Hoe de medewerkers naar andere vestigingen gestuurd waren in afwachting van een oplossing voor het asbestprobleem. En hoe blij we waren dat de eigenaar erin geslaagd was die te vinden waardoor de Kringloopwinkel en Oxfam Wereldwinkel - die hier een kleine afdeling had - konden blijven.

De journaliste rondde het gesprek af. Of er nog iets was dat we wilden vermelden? Ik dacht even na en vertelde toen over Jacqueline. Hoe droevig ze was, de dag van de sluiting. Hoe ze erin geslaagd was vervoer te vinden om me twee keer te komen opzoeken in Kortrijk, toen ik daar in afwachting een vervanging deed. De smeekbedes van het, door het gewicht der jaren, kromlopende dametje om de zaken te versnellen...
Of ze het artikel niet konden eindigen met: ‘Jacqueline, we zijn er weer. De Kringloopwinkel in Avelgem is weer open!’

Na nog een groepsfoto vertrok het duo en gingen we weer verder met ons werk. Ik liep naar de kassa en zag een grote bos gele rozen op de winkeltoog staan.